Po niecałym roku roku od wprowadzenia opłaty mocowej wiemy już, że od 2022 roku będzie ona wyższa niż dotychczas. Jest ona tak skonstruowana, że im więcej prądu zużywamy w godzinach szczytowego zapotrzebowania (7-22), tym wyższą opłatę płacimy. Pociechą pozostaje fakt, że nowela ustawy o rynku mocy wprowadza ulgi oraz, że nawet jeśli nie spełni się warunków do ulg, istnieją sposoby, by opłatę mocową zmniejszyć, a nawet całkowicie jej uniknąć.
W jednym z naszych poprzednich tekstów pokazaliśmy, jak można obliczyć opłatę mocową i z obliczeń tych wynika, że nawet w przypadku niezbyt wielkich przedsiębiorstw, np. piekarnie, kwoty są całkiem spore i widocznie wpływają na koszt wytworzenia produktu. Aby zapewnić sobie konkurencyjność, warto pokusić się o zmniejszenie opłaty mocowej, co w konsekwencji może prowadzić do utrzymania cen produktów na poziomie z okresu przed wprowadzeniem opłaty, bądź na zwiększenie marży.
Jeśli nie możesz liczyć na ulgę lub pomimo niej opłata mocowa w Twoim przedsiębiorstwie wciąż będzie wysoka (a zapewniam, że będzie) poznaj 8 sposobów na jej zmniejszenie.
Sposób 1. Instalacja fotowoltaiczna
Własna elektrownia słoneczna wymieniana jest jako jeden z najczęstszych (a często jedyny) sposób na obniżenie dokuczliwego obowiązku. Niewątpliwie jest to możliwość dostępna właściwie dla każdego, kto dysponuje wolnym dachem lub kawałkiem gruntu, a jej instalacja nie wymaga od przedsiębiorstwa dodatkowego działania, czy wiedzy. Prąd z instalacji zmniejsza ilość pobieranej z sieci energii elektrycznej, zmniejszając tym samym wysokość opłaty mocowej. Im więcej prądu na potrzeby przedsiębiorstwa będzie produkować instalacja, tym mniejszą daninę zapłacimy. Zamawiając instalację fotowoltaiczną dla firmy warto rozważyć również zakup magazynu energii, który pomoże nam obniżyć pobór energii z sieci w sytuacji, gdy warunki pogodowe sprawią, że produkcja własnej energii będzie niewystarczająca.
Sposób 2. DSR
Bardzo dobrym sposobem na zmniejszenie opłaty mocowej jest usługa DSR. Niestety jest ona dostępna tylko dla tych podmiotów, które mają możliwość redukcji zużycia mocy (np. posiadają własny agregat) lub przesunięcia jej poboru w czasie, czyli np. przesunięcia części produkcji poza godziny szczytu. DSR, w przeciwieństwie do większości sposobów redukcji opłaty mocowej, nie polega na stałym zmniejszeniu ilości energii elektrycznej pobieranej z sieci. Jego największą korzyścią jest to, że za samą gotowość do redukcji lub przesunięcia firma dostaje pieniądze, które mogą zrekompensować wydatki na opłatę mocową. Pieniądze z DSR wolne są od wszelkiego ryzyka, niepotrzebne są żadne opłaty na start, a wysokość wypłacanego wynagrodzenia może wynosić od 100 tys. zł za każdą zadeklarowaną MWh niezależnie od tego, czy nastąpi wezwanie do redukcji, czy nie. Jak łatwo policzyć w ciągu trwania pięcioletniej umowy firma może zarobić ponad pół miliona złotych dodatkowych środków.
Sposób 3. Zarządzanie energią. Inteligentne.
Co zrobić, gdy warunki nie pozwalają na założenie fotowoltaiki, albo chcemy obniżyć opłatę mocową jeszcze bardziej. Pomóc w tym może odpowiednie zarządzanie energią, którą firma już wykorzystuje. Bardzo skuteczne w optymalizacji zużycia energii są systemy zarządzania energią. Szczególnie uwagę warto zwrócić na inteligentne systemy, które analizują dane w czasie rzeczywistym i na ich podstawie wciąż się uczą, poprawiając swoje działanie. Systemy takie biorą często pod uwagę nie tylko dane wewnętrzne, ale również są w stanie wykorzystywać dane z otoczenia, takie jak dane pogodowe, dzięki czemu lepiej zarządzają np. energią pochodzącą z instalacji fotowoltaicznej. W zależności od przedsiębiorstwa, systemy zarządzania energią pozwalają na oszczędności od kilku do nawet 40% energii, co może w znaczący sposób wpłynąć na obniżenie opłaty mocowej. Inteligentne systemy pozwalają również na automatyzację wielu procesów, np. sterowania urządzeniami, co prowadzi nas do kolejnego sposobu, czyli…
Sposób 4. Zmiana paradygmatu korzystania z energii
Może brzmi to nieco enigmatycznie, ale w uproszczeniu chodzi o to, jak na co dzień korzystamy w firmie z energii. Czy pierwsza osoba, która przychodzi do pracy podkręca zimą kaloryfery w całym budynku, a latem włącza klimatyzację (ręka do góry, kto nigdy nie otworzył okna przy pracującym ogrzewaniu lub chłodzeniu), a może włącza wszystkie urządzenia na hali, albo… sytuacji może być tyle, ilu jest użytkowników energii. Okazuje się, że nasze zachowania, z których nawet nie musimy zdawać sobie sprawy, zwiększają zużycie prądu o kilka, a nawet kilkanaście procent. Aby zmniejszyć ilość energii, od której naliczana jest opłata mocowa, trzeba wyrobić w sobie nawyki, które tę energię będą oszczędzać. Albo skorzystać z systemów, które zrobią to za nas. Inteligentny system zarządzania energią pozwala często na sterowanie urządzeniami. Niezwykle łatwo nauczyć go, kiedy należy podnieść lub obniżyć temperaturę w poszczególnych pomieszczeniach, co robić, gdy w przedsiębiorstwie nikogo nie ma, czy tego, żeby wyłączyć grzanie, gdy otwieramy okna, aby nie ogrzewać samochodów na parkingu.
Sprawdź, jak inteligentnie zarządzać energią
Sposób 5. Audyt energetyczny
To kolejny sposób, który nie jest oczywisty. Rzeczywiście, sam audyt nie oszczędzi nam prądu, ale da nam wszystkie istotne informacje, jak w firmie można energią rozsądniej gospodarować, a co za tym idzie mniej za nią płacić. Z takiego audytu dowiemy się m.in., gdzie tracona jest energią, co te straty powoduje, jak im zapobiegać, a nawet jakie inwestycje lub zmiany są konieczne, aby zużywać jej mniej. Od tego roku znacznie większa liczba firm objęta jest obowiązkiem wykonania audytu, warto więc nie tylko go wykonać, ale i wyciągnąć z niego wnioski, może się bowiem okazać, że bez wysokich nakładów inwestycyjnych uda się zaoszczędzić znaczące kwoty w kategorii wydatki na energię, np. zmieniając taryfy na energię, czy organizację produkcji.
Sposób 6. Podniesienie efektywności energetycznej
Efektywność energetyczna to pojęcie pojemne, nie miejsce tu na wszystkie jej aspekty, niemniej w znaczący sposób może ona wpłynąć na obniżenie opłaty mocowej. Podniesienie efektywności zazwyczaj wiąże się ze sporymi nakładami inwestycyjnymi, które jednak w dłuższej perspektywie czasowej się opłacają. Mowa tu np. o dociepleniu pomieszczeń, zastosowaniu oszczędnych technologii, jak pompy grzewcze, czy rekuperacja oraz wymianie urządzeń na takie o wyższej klasie energetycznej. Ten ostatni zabieg może się okazać szczególnie wydajny w wypadku, gdy firmowy sprzęt nie należy do najnowszych. Z jednej strony technologia poszła naprzód i większość urządzeń jest mniej energochłonna, z drugiej natomiast wysłużona maszyna może pobierać znacząco większą moc niż wynikałoby to jej z wartości znamionowych.
Sposób 7. Kogeneracja.
Kolejnym sposobem obniżenia opłaty mocowej, który wymaga dość wysokich nakładów finansowych jest kogeneracja. Jedną z głównych jej zalet jest wysoka efektywność energetyczna. Jeśli wytwarzanie prądu połączymy z wytwarzaniem ciepła i ewentualnie zasilaniem klimatyzacji, efektywność takiego systemu rośnie nawet o 30%. O tyle samo redukuje się także zużycie energii koniecznej do zasilenia systemu, co jest niezwykle korzystne dla funkcjonowania biznesu. Jednocześnie stanowi to rozwiązanie przyjazne środowisku. Długoterminowo, kogeneracja przynosi bardzo duże oszczędności, również na opłacie mocowej. Środki można przeznaczyć na inwestycje, czy rozwój.
Sposób 8. Zmiana godzin poboru energii
Opłata mocowa obowiązuje od 7.00 do 22.00. Za energię pobraną poza tymi godzinami nie jest naliczana. Warto więc, o ile to możliwe, tak zorganizować pracę, by jak największą ilość energii pobierać między 22.00 a 7.00. Szczególnie korzystne może się to okazać tam, gdzie produkcja lub przechowywanie są automatyczne i nie wymagają obecności człowieka, np. w chłodniach.
Podsumowując. Opłata mocowa to uciążliwy obowiązek dotyczący każdego podmiotu pobierającego energię elektryczną z sieci, istnieją jednak sposoby, by tę opłatę zmniejszyć, a nawet zredukować ją do zera:
własna instalacja fotowoltaiczna
usługa DSR
inteligentne zarządzanie energią
zmiany w nawykach korzystania z energii
wprowadzenie w życie zaleceń audytu energetycznego
podniesienie efektywności energetycznej
kogeneracja
zmiana godzin poboru energii
